5 fouten die beleggers maken tijdens volatiele markten

De ene dag heldergroen, de volgende dag donkerrood. Als u een blik werpt op het parcours dat de beurzen de afgelopen maanden aflegden, kan u er moeilijk omheen: het is totnogtoe erg hobbelig geweest. Die plotse mood swings kunnen zelfs de meest doorgewinterde beleggers nerveus maken…

1. In paniek verkopen

Het kan zenuwslopend zijn om te zien dat uw beleggingsportefeuille een duikvlucht maakt. Zeker als u die portefeuille al jaren netjes aan het opbouwen bent. De drang om het bloeden te stelpen kan overweldigend zijn - redden wat u kan en dan wachten tot het stof is neergedaald. Ironisch genoeg kan dit net de slechtste zet zijn die een belegger kan maken. Daarvoor hoeft u niet ver terug in de geschiedenis. Had u in volle coronacrisis in paniek verkocht? Dan had u enkele uitstekende jaren gemist. In 2019 steeg de S&P 500 met 31,49% (total return), in 2020 met 18,40% en in 2021 met 28,71%* . Niet slecht voor een periode waarin de wereld nagenoeg tot stilstand kwam. *Bron: slickcharts.com/sp500/returns Als u een breed gediversifieerde portefeuille heeft en kaalgeschoren wordt, kan u beter stilzitten. Warren Buffett ging in 2007 - het jaar voor de financiële crisis - een weddenschap aan met Ted Seides, een beheerder van een hefboomfonds. De inzet? Wie behaalt het hoogste rendement de komende tien jaar. De prijs voor de winnaar? Eén miljoen dollar. Opmerkelijk is dat Buffet en Seides met ongelijke wapens streden. De beheerder van hefboomfonds kreeg carte blanche. Hij kon alle mogelijke financiële instrumenten kopen en verkopen. En hij mocht zo vaak kopen en verkopen als hij wilde. Terwijl Ted Seides allerlei ingewikkelde strategieën uitwerkte, kocht Warren Buffett gewoon één product: een tracker op de S&P 500, die hij 10 jaar bijhield. Het resultaat laat zich wellicht raden: de fondsbeheerder gaf voortijdig op. Tegen het einde van 2016 had de S&P500 een jaarlijks gemiddeld rendement van 7,1% neergezet, terwijl het hefboomfonds van Ted Seides tot dan op een jaarlijks gemiddeld rendement van 2,2% bleef steken. Ook al davert de markt op korte termijn, blijf naar de lange termijn kijken. Als u uw geld niet meteen nodig hebt, en u heeft een goed gediversifieerde portefeuille, blijf dan gewoon zitten. Dalingen zijn tijdelijk. Het verleden wijst het keer op keer uit: na regen komt zonneschijn, en op de beurs schijnt dat de zon vaker dan het regent.

2. Aan de zijlijn blijven

Een van de grootste fouten die beleggers maken is hun beleggingen verkopen én vervolgens hun geld niet meer aan het werk zetten. Deze fout versterkt nog meer de schade van een paniekverkoop. Historisch gezien volgt na een scherpe daling immers net een sterk herstel van de aandelenmarkten. De beste dagen liggen vaak dicht bij de slechtste dagen. Als u die goeie dagen mist, dan kan de achterstand fors oplopen. Belegde u in 199 410 000^USD in de S&P 500? Dan had u 30 jaar later 181 736^USD (total return). Miste u gedurende die 30 jaar de 10 beste dagen, dan was uw eindrendement al 54% lager (83 272^USD ). Miste u tijdens die 30 jaar de 20 beste dagen, dan was uw eindrendement zelfs 73% lager (48 874^USD ). Wat u beter wel kan doen als u toch in paniek verkocht heeft? Uw cashpositie weer verkleinen en terug in de markt stappen, zeker als u meer cash aanhoudt dan u kan missen. Een manier om paniekverkopen te vermijden (en vervolgens aan de zijlijn te staan), is door gebruik te maken van periodiek beleggen. Dit houdt in dat u regelmatig een vast bedrag belegt, bijvoorbeeld maandelijks, ongeacht de marktomstandigheden. Dit biedt een dubbel voordeel: u vermijdt de valkuil van ‘timing’ en haalt de emotie uit uw beleggingsbeslissingen. Ook voor beleggers die schrik hebben om opnieuw de markt te betreden na een daling, kan dit houvast bieden. Ze hoeven immers niet meteen al hun geld in één keer te beleggen, wat minder stressvol kan zijn in volatiele tijden. Daarnaast geldt dat als de markt weer begint te stijgen, u blij zal zijn dat u uw geld beetje bij beetje opnieuw aan het werk hebt gezet. U vermijdt het risico om te lang aan de kant te blijven staan en belangrijke opportuniteiten te missen als de markt herstelt. Het is de kunst om een evenwicht te vinden tussen geduld en actie, en periodiek beleggen kan hierin een sleutelrol spelen.

3. Overmoedig handelen

Overmoed is een vaak onderschatte valkuil voor beleggers, vooral tijdens volatiele markten. En vooral voor beleggers die in individuele aandelen handelen en hun portefeuille weinig spreiden. Het lijkt verleidelijk om te denken dat u op het juiste moment een koopje kan bemachtigen of dat u precies weet wanneer een aandeel zijn bodem heeft bereikt. Dit verschijnsel, bekend als ‘anchoring’, houdt in dat beleggers de waarde van een aandeel koppelen aan een veel hogere prijs uit het verleden, zonder rekening te houden met de huidige marktomstandigheden of het potentieel voor verdere daling. Zelfs ervaren beleggers kunnen overmoedig worden. Dit leidt vaak tot impulsieve beslissingen die gericht zijn op kortetermijnwinst, maar die uiteindelijk de stabiliteit van de portefeuille ondermijnen. Korte termijn handelen lijkt op papier misschien winstgevend, maar in de praktijk is het bijzonder moeilijk om de nagel voortdurend op de kop te slaan. De realiteit is dat markten grillig zijn, en zelfs de meest bekwame beleggers kunnen zich vergissen in hun timing. Wat kunt u dan beter doen? Een stevig fundament aanleggen met gediversifieerde beleggingen. Denk aan beleggingsfondsen of ETF's die een brede marktindex volgen in plaats van individuele aandelen na te jagen. Belegt u in een AI-aandeel en wil u toch op dit thema inspelen? Overweeg dan om het aandeel te verkopen en in een ETF te beleggen waarmee u tientallen AI-aandelen volgt. Op die manier kan u al een stuk volatiliteit afvlakken. Een goed gespreide portefeuille is essentieel om risico’s te beheersen, zeker in onzekere tijden. Beleggers die te zwaar inzetten op één aandeel, één sector of één activaklasse lopen het risico om disproportioneel zwaar getroffen te worden wanneer die onder druk komt te staan. Een goede balans kan helpen om de klappen van volatiele markten op te vangen en de hele stabiliteit van uw portefeuille te verhogen.

4. Verliezen snel proberen goed te maken

Een andere veelgemaakte fout tijdens volatiele markten is dat beleggers verliezen proberen goed te maken door risicovollere of overhaaste beslissingen te nemen. In plaats van rustig en gestructureerd terug op te bouwen, worden er vaak risicovolle posities ingenomen in de hoop snel te herstellen. Stel u voor dat u een aanzienlijk verlies hebt geleden op een bepaalde belegging. De natuurlijke reactie kan zijn om in te zetten op een aandeel dat in korte tijd sterk is gedaald, in de verwachting dat het snel zal herstellen. Dit is echter een gevaarlijke gok. Niet alleen kunnen de markten verder dalen, maar uw impulsieve keuze om te ‘herbeleggen’ in iets dat als een koopje lijkt, kan leiden tot nog grotere verliezen. Een ander voorbeeld is het snel verschuiven van investeringen naar zogeheten 'hoogvliegers' - aandelen die tijdens een crisis beter hebben gepresteerd, zoals waardeaandelen of aandelen in defensieve sectoren (denk aan gezondheidszorg of voeding). Deze strategie lijkt misschien logisch, maar deze aandelen kunnen al overgewaardeerd zijn. Bovendien betekent het verleden niet altijd dat ze in de toekomst zullen blijven stijgen. Wat kunt u doen om deze valkuil te vermijden? Het antwoord ligt in discipline en realisme. In plaats van uw verliezen hals over kop proberen goed te maken, is het belangrijk om uw langetermijnstrategie trouw te blijven. Tijdelijke dips maken nu eenmaal deel uit van beleggen. De beste manier om hiermee om te gaan is door uw portefeuille vooraf stevig te diversifiëren, bijvoorbeeld met ETF’s. Het herstel van verliezen duurt soms langer dan gehoopt, maar geduld wordt vaak beloond.

5. Niet herbalanceren

Bij een stevige correctie bewegen activaklassen zoals aandelen, obligaties, grondstoffen en goud dikwijls niet in dezelfde richting. Als aandelen klappen krijgen, zien we vaak dat obligaties of goud het juist beter doen. Dit betekent dat de verhoudingen binnen uw portefeuille uit balans kunnen raken. Waar u oorspronkelijk misschien een mooie mix had van bijvoorbeeld 70% aandelen en 30% obligaties, kan een stevige beursdaling ervoor zorgen dat uw portefeuille nu bestaat uit 50% aandelen en 50% obligaties. Dit kan uw risicoprofiel aanzienlijk veranderen, zonder dat u daar actief voor gekozen hebt. Het niet herbalanceren van uw portefeuille is dan ook een veelgemaakte fout. Herbalanceren betekent dat u uw beleggingen aanpast om terug te keren naar de oorspronkelijke verdeling tussen activaklassen die overeenkomt met uw risicoprofiel en doelstellingen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat u na een forse daling aandelen bijkoopt en obligaties verkoopt om de verhouding weer in balans te brengen. Door te herbalanceren kunt u profiteren van koopkansen wanneer de prijzen van bepaalde activaklassen zijn gedaald, en voorkomt u dat uw portefeuille te sterk leunt op activaklassen die in waarde zijn gestegen. Op de lange termijn helpt dit om uw rendement te optimaliseren en het risico beheersbaar te houden.