Vergeet niet uw digitale nalatenschap te regelen
Keytrade Bank
keytradebank.be
05 juli 2023
5 minuten te lezen
Van het onderhouden van sociale contacten tot het bewaren van onze waardevolle herinneringen, veel van onze dagelijkse interacties en ervaringen worden steeds meer digitaal vastgelegd. Dit leidt tot een belangrijke vraag: wat gebeurt er met die digitale voetafdruk of digitale nalatenschap als we er plots niet meer zijn? Hoewel dit onderwerp misschien niet prettig is om over na te denken, is het zeker noodzakelijk.
Waarom uw digitale nalatenschap plannen?
- Net als nadenken over een regeling voor uw fysieke goederen, beleggingen of spaargeld, is ook het plannen van uw digitale nalatenschap nuttig. Hoewel de meeste digitale bezittingen misschien weinig economische waarde hebben, kunnen ze een aanzienlijke emotionele waarde hebben voor uw nabestaanden. Denk aan de talloze foto's die op sociale media, in de cloud, op uw smartphone en computer zijn opgeslagen, of aan correspondentie over waardevolle herinneringen.
- Niets regelen voor uw digitale nalatenschap kan praktische problemen opleveren. Belangrijke documenten kunnen ontoegankelijk worden als niemand uw wachtwoorden kent, en onbeheerde sociale media-accounts kunnen ongemakkelijke herinneringen oproepen - stel u voor dat u als een digitale zombie verder leeft - of zelfs vatbaar zijn voor hacking.
- Ten slotte kan er zich ook een probleem voordoen op vlak van privacy als u niets regelt. Het recht op privacy en het briefgeheim doven in regel uit als u overlijdt. Dat heeft tot gevolg dat uw erfgenamen ook uw e-mails of berichtjes mogen lezen, zelfs als u dat liever niet wil. Soms kan het wenselijk zijn dat bepaalde zaken nog toegankelijk zijn na uw overlijden, maar voor andere zaken kan het net wenselijk zijn dat ze meteen gewist worden.
Hoe gaat u aan de slag?
Om uw digitale nalatenschap te plannen, begint u met het maken van een inventaris van al uw digitale bezittingen en activiteiten. Uw digitale nalatenschap - online en offline - kan onder meer bestaan uit sociale media-accounts, e-mailaccounts, inloggegevens voor commerciële accounts (winkels, telecom, nutsbedrijven), contactlijsten, foto- en video-opslagaccounts, toegangscodes voor uw smartphone, computer of andere apparaten, digitale collecties (bijvoorbeeld NFT’s), blogs of domeinnamen die u beheert, cryptomunten, tekst-, grafische en audiobestanden (of andere intellectuele eigendommen) op uw computer, een externe harde schijf, enzovoort. Daarbij geeft u aan wat er moet gebeuren met deze gegevens als u er niet meer bent. Wil u bijvoorbeeld dat uw blog verdwijnt, of moet ze juist online blijven? Wat gebeurt er met digitale bezittingen die een monetaire waarde hebben of inkomsten genereren, zoals een website of online winkel? ... Goed om weten: sommige platforms zullen uw account automatisch sluiten na een lange periode van inactiviteit, of wanneer ze op de hoogte gebracht worden van het overlijden. Op sommige platforms kan u zelf aangeven wat er met uw gegevens gebeurt bij overlijden of langdurige inactiviteit. Er zijn dus uiteenlopende beleidslijnen. Het is een goed idee om uzelf vertrouwd te maken met deze beleidslijnen en - als de mogelijkheid wordt geboden - uw voorkeuren in te stellen.
Een overzicht van de mogelijkheden bij enkele populaire diensten:
Waar sla ik dat allemaal op?
Bewaar het overzicht op een veilige plek thuis en/of in de cloud. Een praktische manier is door gebruik te maken van een digitale kluis. U slaat al uw wachtwoorden en instructies voor de nabestaanden in deze kluis op. Vervolgens duidt u een vertrouwenspersoon aan. Na uw overlijden of na een bepaalde periode van inactiviteit, krijgt uw vertrouwenspersoon een bericht die toegang geeft tot de kluis en/of een overzicht van uw laatste wensen en de benodigde toegangscodes om deze te voltooien. U kan zo’n kluis ook dagelijks gebruiken als paswoordmanager en instellen dat alle inhoud gewist wordt na uw overlijden of lange periode van inactiviteit. Er zijn tegenwoordig veel bedrijven die dergelijke diensten aanbieden, maar ook het Belgische notariaat heeft een gratis digitale kluis ontwikkeld (Izimi). Het voordeel van deze kluis is dat je geüploade documenten en gegevens op een veilige manier bij leven kan delen met je naasten. Je kan echter ook op voorhand aangeven welke documenten na je overlijden, via de notaris, worden overgedragen aan je erfgenamen. Je kan ook kiezen om de hele inhoud na je overlijden te laten vernietigen. Bovendien is Izimi een niet-commercieel initiatief. Geen ongewenste reclame en gratis dus. Kies hoe dan ook voor een veilige oplossing en ga doordacht tewerk. Het opslaan van wachtwoorden en andere gevoelige informatie kan risico's met zich meebrengen, vooral als ze in verkeerde handen terechtkomen. De veiligste kluizen zijn versleuteld en hebben dubbele toegangscontroles. Als alternatief kan u ook uw wensen kenbaar maken via een testament. U voegt dan een document aan het testament toe met een overzicht van uw accounts en uw instructies. Indien gewenst kan u ook een testamentuitvoerder aanduiden die na uw overlijden uw digitale nalatenschap beheert (of wist).
Hoe zorg ik ervoor dat mijn nabestaanden mijn lijst vinden en mijn wensen respecteren
Het is belangrijk om een vertrouwenspersoon op de hoogte te brengen van het bestaan van uw digitale inventaris en waar die gevonden kan worden. Als u gebruikmaakt van een digitale kluis, kan u instellen dat een melding naar deze persoon wordt gestuurd in geval van langdurige inactiviteit of overlijden. Deze melding kan instructies bevatten over hoe hij of zij toegang kan krijgen tot de kluis en wat er met de inhoud moet gebeuren. Wees voorzichtig bij het kiezen van een vertrouwenspersoon. Deze persoon moet iemand zijn die u volledig vertrouwt en die in staat is om op een verantwoorde manier om te gaan met uw digitale nalatenschap.
Als uw inventaris in uw testament is opgenomen, zal de persoon die door de rechtbank of door uzelf is aangewezen om uw testament uit te voeren (een executeur), toegang hebben tot deze informatie. Het is ook verstandig om uw notaris of andere vermogensexpert in te schakelen, zeker als uw digitale nalatenschap een hogere emotionele of financiële waarde heeft. Hij of zij kan u helpen om ervoor te zorgen dat uw wensen op de juiste manier worden vastgelegd en uitgevoerd.