Registratierechten en successierechten dalen fors in Wallonië

De nieuwe Waalse regering plant grote kuis te houden in de registratie- en erfbelasting. Hoewel de plannen nog in wetteksten gegoten moeten worden, blijken ze op het eerste gezicht gunstig voor wie een eerste woning wil kopen en wie een erfenis ontvangt. Op verkenning.

1. Lagere tarieven in erfbelasting

Als u iets erft in ons land, dan betaalt u daar in regel belasting op. Hoeveel die belasting bedraagt, hangt van verschillende zaken af: de (familiale) band die u met de erflater heeft, hoeveel u erft, en in welk gewest de erflater de laatste vijf jaar van zijn of haar leven woonde.

De tarieven stijgen naarmate de waarde van de erfenis stijgt. Voor een eerste schijf betaalt u het laagste percentage, in de volgende een stuk meer, enzovoort. Voor elke hogere schijf staat u dus een groter deel af aan de fiscus. In het Waals Gewest starten de tarieven aan 3% en kunnen ze oplopen tot zelfs 80%. Hoe nauwer de familiale band, hoe gunstiger de tarieven. In sommige gevallen kan u ook vrijstellingen en verminderingen genieten.

De nieuwe Waalse regering wil die tarieven nu niet alleen drastisch verlagen maar ook versimpelen. Als de afspraken uit het regeerakkoord effectief goedgekeurd worden, dan zullen de tarieven er als volgt uitzien:

• In rechte lijn (echtgeno(o)te, wettelijk samenwonende, kind, kleinkind, ouder, grootouder …): successierechten van minimum 5%, die progressief kunnen oplopen tot 15%. De laagste tarieven van 3 procent (op de eerste schijf tot 12.500 euro) en 4% (tussen 12.500 en 25.000 euro) blijven van kracht. Momenteel bedragen de tarieven tussen de 3 en 30%. Het maximumtarief zou dus gehalveerd worden.

• Tussen broers, zussen, neven, nichten, ooms en tantes: het nieuwe minimumtarief zou aan 7% starten en tot 35% oplopen. Ook dat is een forse vermindering en vereenvoudiging: nu bedragen de tarieven tussen broers en zussen tussen de 20 en 65%, en is er een aparte regeling tussen neven, nichten, ooms en tantes (25 tot 70%).

• In andere gevallen: een erfbelasting van minimum 15%, die progressief kan oplopen tot 40%. Ook dit houdt een halvering in. Momenteel belopen de tarieven 30 tot 80%.

Pas in 2028?

Let wel, dit zijn plannen. Ze kunnen alsnog afgevoerd worden, bijvoorbeeld als zou blijken dat er onvoldoende budgettaire ruimte. Ook als de plannen goedgekeurd zijn, kan het nog een hele tijd duren voor ze effectief van kracht zijn. Een en ander heeft te maken met het feit dat het Waals Gewest het innen van de erfbelasting eerst nog moet overnemen van de federale overheid. Dat gebeurt normaal gezien in 2025. Vervolgens moet nog een heel traject gevolgd worden. Op dit moment ziet het ernaar uit dat de nieuwe tarieven in 2028 van kracht kunnen worden.

Verschil met schenkbelasting verkleint

Een van de gevolgen van de nieuwe successierechten is dat ze dichter in de buurt van de tarieven voor schenkingen komen. Die bedragen momenteel tussen de 3,3% en 5,5% voor roerende goederen (geld, beleggingen, juwelen) en tussen de 3 en 40% voor onroerende goederen. Op die manier zou het minder aantrekkelijk kunnen worden om te schenken (waardoor ook minder schenkingsrechten naar de schatkist vloeien).

2. Lagere registratierechten bij aankoop enige eigen woning

De nieuwe Waalse regering wil ook de drempel verlagen voor wie een eigen en enige woning wil kopen. Op dit moment bedragen de registratierechten 12,5%, ongeacht of het om de enige woning of extra vastgoed gaat. Het is de bedoeling om het tarief voor de enige en eigen woning vanaf begin 2025 te laten zakken naar 3%. Wie een tweede verblijf of investeringsvastgoed koopt zal nog steeds 12,5% registratierechten betalen. Voor de aankoop van een eigen, enige woning van 300.000 euro zou dit betekenen dat de registratierechten 9.000 euro bedragen in plaats van 37.500 euro. Kopers moeten zich wel binnen de drie jaar domiciliëren in de woning (vijf jaar indien het om bouwgrond gaat, waarop een woning moet komen). Eenmaal gevestigd, moeten kopers er hun domicilie minstens vijf jaar houden, zo niet moeten ze het opgestreken voordeel terugbetalen.

Andere voordelen verdwijnen

Enkele bestaande gunstmaatregelen zouden tegelijk op de schop gaan. Momenteel betaalt u in het Waals Gewest geen registratierechten op een stuk van de aankoopprijs. Als de woning bijvoorbeeld minder dan 350.000 kost, betaalt u geen registratierechten op een eerste schijf van 40.000 euro. Dat is goed voor een besparing van 5.000 euro (dit is ook de maximale korting die u kan krijgen in het huidige systeem). Ook de verminderde registratierechten (6%) voor de aankoop van een bescheiden woning zouden wegvallen. Maar met de lagere registratiebelasting van 3% wordt het voordeel wel een stuk groter.

Verdwijnt ook: de chèque habitat. Dat is een belastingvoordeel voor wie leent voor de aankoop van een gezinswoning in het Waals Gewest. U dient wel aan bepaalde voorwaarden te voldoen om recht te hebben op het voordeel. Zo moet u de woning verblijven, mag u geen extra vastgoed hebben en geldt er een inkomensgrens. Als u al een lening heeft, dan kan u de chèque habitat nog krijgen. Voor nieuwe vastgoedaankopen zou dat niet meer het geval zijn.

Vastgoedplannen even uitstellen?

Voor wie plannen heeft om een eigen en enige woning te kopen, lijkt het interessant om nog eventjes te wachten tot september 2024. Er kan namelijk maximaal vier maanden overgaan tussen het tekenen van de verkoopovereenkomst en het verlijden van de akte. In het geval de verlaagde registratierechten op 1 januari 2025 van kracht worden, kunnen verkoopovereenkomsten getekend in september 2024 al genieten van de lagere belasting bij het verlijden van de akte in januari 2025. Of de lagere registratierechten tot stijgende woningprijzen zullen leiden, is koffiedik kijken. Aan de ene kant kunnen verkopers immers niet weten of de kopers van de lagere registratierechten zullen genieten. En hebben ze dus geen reden om de prijs te verhogen. Aan de andere kant kan de verlaging van de registratierechten ertoe leiden dat er meer kopers zullen zijn, die bereid zijn op te bieden. En dus de prijzen de hoogte in te jagen.

Makkelijk en online uw woonkrediet aanvragen?

Ga direct aan de slag