Aandelen gekocht? Waarom u best meteen ook een stop loss instelt

Beleggers hebben een hekel aan verliezen. Amos Tversky en Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman berekenden zelfs hoeveel pijnlijker het is om te verliezen dan te winnen. De negatieve emotionele impact van verlies is volgens hen gemiddeld dubbel zo groot als de positieve impact van een even grote winst. Het is het makkelijker om winst op te strijken dan om verlies te aanvaarden, maar dus niet in dezelfde symmetrie. Herkenbaar, niet?

Een van de kunsten van het beleggen is om ook met verlies te leren verkopen. Dat is voor de meeste beleggers erg moeilijk. Wanneer een aandeel het minder doet dan verwacht - zeker als u heel erg overtuigd bent van het groeipotentieel - wordt de verleiding om te wachten erg groot. Maar door te wachten kan 20% in het rood ook 30% worden. 30% misschien 40%. En 40% verlies eindigt misschien met 50% vooraleer u de trekker eindelijk overhaalt.

Wachten en blijven wachten is een groot risico, maar niet het enige. Naarmate we aankijken tegen een steeds groter verlies, bestaat ook de verleiding om meer risico’s te nemen om het verlies goed te maken. Risico’s die we anders misschien nooit zouden nemen.

Simpel en geniaal: 'stop loss'

Hoe rationeel we dus ook willen beleggen (en denken te beleggen): onze beleggingsbeslissingen zijn op een of andere manier altijd gekleurd door onze emoties. Daarom is het een goed idee om gewoon niet op uzelf te vertrouwen om tijdig een verlieslatende positie te sluiten. Dankzij een heel simpel en nuttig mechanisme kan u dat op het juiste moment en zonder enig uitstel doen. Dat mechanisme heet de stop loss.

Een stop loss is een order die u plaatst om een aandeel te verkopen zodra het een bepaalde prijs bereikt. Een stop loss is ontworpen om het verlies van een aandeel te beperken. Als u bijvoorbeeld een stop loss order plaatst voor 20% onder de prijs waartegen u het aandeel heeft gekocht, beperkt u uw verlies tot 20%.

Ook al denkt u dat een aandeel alleen maar zal stijgen, het is altijd een heel goede gewoonte om meteen na uw aankoop een stop loss in te stellen. Door dat te doen voorkomt u dat u beslissingen neemt die vooral emotioneel gedreven zijn. Tegelijk voorkomt u de blootstelling aan nog grotere verliezen en nog meer frustraties.

Stop loss versus review price

Het gebruiken van stop loss is een gangbare praktijk bij daytraders en speculanten, maar minder bij beleggers die posities bijhouden voor de lange termijn. De meeste beleggers gebruiken ‘review prices’. Als het aandeel tot een bepaald prijsniveau gezakt of gestegen is, herzien ze dan hun belegging (bijkopen, (deels) verkopen, of gewoon bijhouden). In theorie is het gebruik van een review price interessant. Het triggert een belegger om stil te staan bij de koersontwikkeling van een aandeel en al of niet actie te nemen. Alleen geeft een review price in de praktijk eerder de illusie van controle, dan echte controle. Gewoon niks doen is vaak het resultaat. Een stop loss instellen verdient daarom de voorkeur.

Op welk niveau zet u een stop loss?

Herken je fouten tijdig en neem meteen actie, was het mantra van topbelegger Roy Rothschild Neuberger. Hij stelde altijd een stop loss van 10% in, en gaf aan dat dit mee aan de basis lag van zijn beleggingssucces. Die 10% is voor veel beleggers wellicht een te hoge vloer. Een stop loss die ergens tussen de 10% tot maximum 30% zit, is aan te raden. Heeft u een hoge risico-aversie, dan kiest u best een percentage tegen de 10%. Heeft u een ‘gemiddelde’ risico-aversie, dan is 20% een goed idee. Bent u bereid meer risico’s te nemen, dan is 30% een goede vloer.

Doet een aandeel het goed, dan kan u natuurlijk ook te allen tijde de bestaande stop loss vervangen door een nieuwe stop los, met een hogere vloer. Dat kan u ook automatisch doen door voor een trailing stop order te kiezen. De stopprijs zal dan steeds de koers van het aandeel volgen in opwaartse zin, en de stopprijs kan nooit dalen (voor een voorbeeld: zie verder).

Nadelen van stop loss orders

Een voordeel van een stop loss order is dat u niet dagelijks hoeft te controleren hoe een aandeel presteert en dat u uw emoties uitschakelt. Het grootste nadeel is dat een sterke schommeling in de koers de stopprijs kan activeren, waarna de koers weer stijgt. De sleutel is dus om een stop loss niveau te kiezen dat een aandeel in staat stelt om van dag tot dag te schommelen, terwijl ook zoveel mogelijk neerwaarts risico wordt voorkomen. Een stop loss order van 5% plaatsen op een aandeel dat in het verleden 10% of meer in een week schommelde, is dus niet de beste strategie.

Een andere zaak om in gedachten te houden is dat, zodra u uw stopprijs bereikt, uw stop loss order een marktorder wordt. De prijs waartegen u verkoopt kan dus verschillen van de stopprijs.

Verschil tussen stop loss, stop limiet en trailing stop

In plaats van een stop loss kan u ook een stop limit instellen. Een 'stop limit' order wordt, zoals een stop loss order ook geactiveerd wanneer een bepaalde koers wordt bereikt. Een stop limiet order verandert echter in een limietorder wanneer de ingegeven stopprijs bereikt wordt (en niet in een marktorder zoals bij een stop loss).

Voorbeeld stop loss

U heeft een aandeel gekocht van 100 euro. U plaatst een stop loss verkooporder waarbij u als stopprijs 95 euro ingeeft. Als de koers zakt naar 95 euro zal uw order geactiveerd uitgevoerd worden tegen de marktprijs.

Voorbeeld stop limiet

U heeft een aandeel gekocht voor 100 euro. U plaatst een stop limiet verkooporder, waarbij u als stop 95 euro ingeeft en als limiet 93 euro. Dit wil zeggen dat wanneer de koers van het aandeel zakt naar 95 euro, het order geactiveerd wordt en op de beurs geplaatst wordt met als verkooplimiet 93 euro.

Voorbeeld trailing stop order

Als u een trailing stop order plaatst, hoeft u geen limiet- of stopprijs in te vullen, maar enkel een afstand tot de markt (uitgedrukt in valuta, niet in een percentage). U heeft een aandeel gekocht voor 100 euro. U plaatst een trailing stop order om te verkopen met een afstand tot de markt van 1. Uw stopprijs is dus 99 euro. Zolang het aandeel niet zakt tot 99 euro zal de verkoop niet doorgaan. De stopprijs volgt de koers van het aandeel opwaarts en behoudt steeds een afstand van 1 euro. De stopprijs kan nooit zakken. Wanneer de koers stijgt naar een nieuw hoogte van bijvoorbeeld 103 euro zal de nieuwe, automatisch aangepaste stopprijs 102 euro zijn.