Starten met dividendbeleggen? Hierop moet u letten

Een dividend ontvangen voelt als een cadeautje. Maar wie betaalt de rekening? Ontdek waarom ze soms zowel een zegen als een valstrik kunnen zijn.

Al in 1610 keerde De Verenigde Oost-Indische Compagnie als eerste aandeel ter wereld een dividend uit. Met zo’n dividend delen bedrijven een stuk van hun winst met hun aandeelhouders. Historisch gezien vormen dividenden dan ook een belangrijk onderdeel van het totale rendement voor beleggers.

Zo is sinds 1930 4 procent van het gemiddelde jaarlijkse rendement in de S&P 500 afkomstig uit dividenden, naast de groei van de aandelenkoersen zelf (6,08 procent). De jongste jaren is die dividendenstroom een stuk opgedroogd. Vandaag behaalt u met een distributietracker op de S&P 500 - zoals iShares Core S&P 500 UCITS ETF USD (Dist) - een bruto dividendrendement van amper 1% (situatie december 2024).

In Europa ligt het jaarlijkse gemiddelde dividendrendement traditioneel hoger dan in de VS. Met een tracker op de STOXX Europe 600 - zoals iShares STOXX Europe 600 UCITS ETF (Dist) - behaalt u vandaag een bruto dividendrendement van zo’n 2,75% (situatie december 2024). Van Proximus en Cofinimmo tot Elia en Colruyt: ook op de Belgische beurs vindt u heel wat dividendaandelen

De reden voor het verschil tussen Europa en de VS is vrij eenvoudig. In de VS kopen bedrijven de jongste decennia vaker met hun winsten eigen aandelen in (buybacks). Die worden dan vernietigd om meerwaarde voor aandeelhouders te creëren. Bovendien zijn techbedrijven een steeds dominanter onderdeel van de Amerikaanse beursindexen. Veel van deze (groei)bedrijven keren geen of slechts beperkte dividenden uit.

Zin en onzin van dividenden

Dividenden lijken op het eerste gezicht een mooi extraatje, maar niet iedereen is er fan van. Het blijft een onderwerp dat voor verdeeldheid zorgt onder beleggers, en dat is niet zonder reden.

Aan de ene kant zijn er duidelijke voordelen aan dividenden. Wanneer grote namen zoals Meta Platforms en Alphabet in 2024 voor het eerst een dividend uitkeerden, werd dat geprezen als een positieve stap, als een teken van maturiteit. Hetzelfde geldt voor nieuws over dividendverhogingen, wat vaak gezien wordt als een teken van financiële gezondheid en groeiende winstgevendheid. De strategie van dividendgroei – beleggen in bedrijven die hun dividenden stelselmatig verhogen – spreekt veel beleggers aan. Bovendien worden dividendaandelen vaak als defensieve beleggingen beschouwd, zeker in tijden van economische onzekerheid.

Aan de andere kant zijn er ook kritische geluiden. Dividenden worden soms gezien als een inefficiënte manier voor bedrijven om hun kapitaal terug te geven aan aandeelhouders, terwijl ze het beter kunnen herinvesteren, of oppotten voor moeilijkere tijden. Ook al omdat dividenden belast worden, zien sommige beleggers liever dat bedrijven dat geld gewoon houden en aan het werk zetten.

Deze gemengde boodschappen zorgen ervoor dat beleggers niet altijd weten wat ze met dividenden aan moeten. Zijn ze een stabiele inkomstenbron en een teken van gezonde bedrijfsvoering? Of een inefficiënte manier om waarde te creëren voor aandeelhouders?

Waarop letten als dividendbelegger?

Bent u al een dividendbelegger, of wil u meer in dividendaandelen beleggen? Hou dan sowieso rekening met deze risico’s en aandachtspunten:

1. De dividendvalkuil

Een veelvoorkomende misvatting is dat dividenden een extra winst opleveren bovenop de koerswinst van een aandeel. Dit wordt de dividendvalkuil genoemd. Wanneer een bedrijf dividend uitkeert, wordt de aandelenkoers doorgaans aangepast met het uitgekeerde bedrag. Dit betekent dat, hoewel u een dividend ontvangt, de waarde van uw aandeel afneemt met een vergelijkbaar bedrag. Het totale rendement blijft dus gelijk. Sommige beleggers denken echter dat het dividend een “bonus” is.

Een bijkomende misvatting is dat dividendbetalende aandelen altijd minder volatiel zijn door de regelmatige uitkeringen. Hoewel dividendbetalende bedrijven dikwijls stabiele, volwassen ondernemingen zijn, worden ze nog steeds beïnvloed door marktschommelingen. Het dividend zelf dempt de volatiliteit niet; het is vaker de aard van de bedrijven die deze aandelen uitgeven die een meer defensief karakter hebben.

2. Dividend traps: te mooi om waar te zijn

Hoge dividendrendementen lijken op het eerste gezicht aantrekkelijk, maar ze kunnen ook een waarschuwingssignaal zijn. Zeker als u enkel naar het dividendrendement kijkt. Als bedrijf A een dividendrendement van 4% biedt, en bedrijf B 7%, dan lijkt het logisch dat u voor bedrijf B gaat. Dat kan inderdaad een betere koop zijn, maar het kan ook een dividend trap zijn.

Een extreem hoog dividendrendement ontstaat vaak wanneer de aandelenkoers van een bedrijf sterk is gedaald. Dit kan wijzen op fundamentele problemen, zoals dalende inkomsten of operationele uitdagingen. Sommige bedrijven keren zelfs hun volledige winst uit via een dividend, en dan mag er nog weinig verkeerd gaan. Beleggers die blindelings afgaan op een hoog dividendrendement, lopen het risico om dan in een dividend trap te stappen.

Deze dividend traps kunnen uiteindelijk leiden tot dividendverlagingen of zelfs schrappingen, wat de koers nog verder doet dalen. Het is daarom cruciaal om bij de analyse van dividendrendementen verder te kijken dan alleen het dividendrendement. Onderzoek de gezondheid van het bedrijf, de stabiliteit van de sector en de duurzaamheid van het dividendbeleid. Een gezonde balans tussen rendement en kwaliteit is essentieel.

3. Overconcentratie in bepaalde sectoren

Het uiteindelijke doel van beleggen is het maximaliseren van het totale rendement, dat bestaat uit koerswinst en eventuele dividenden. Een te eenzijdige focus op dividenden kan echter leiden tot gemiste kansen in sectoren met een hoog groeipotentieel. Technologiebedrijven keren vaak weinig tot geen dividend uit, maar bieden wel aanzienlijke waardegroei. De sterke groei van deze bedrijven die (lange tijd) geen dividend uitkeerden, heeft de jongste jaren het rendement van bredere markten gedreven. Beleggers die zich uitsluitend richten op dividenden, lopen het risico om de waardecreatie in dergelijke sectoren te missen.

Door te veel nadruk te leggen op dividendinkomsten kunnen beleggers hun portefeuille overconcentreren in typische dividendsectoren, zoals nutsbedrijven of consumentengoederen, en daardoor kansen missen in dynamische markten. Daarnaast zijn er sectoren die traditioneel bekend staan om hun aantrekkelijke dividenden, zoals defensie, fossiele brandstoffen en tabak. Deze sectoren keren dikwijls een groot deel van hun winsten uit aan aandeelhouders. Maar voor beleggers die duurzaamheid hoog in het vaandel dragen, kan dit een dilemma opleveren.

4. Fiscale gevolgen

Dividenden worden belast. Op Belgische dividenden is er 30 procent roerende voorheffing van toepassing. Wie dividenden van buitenlandse bedrijven int, kijkt tegen een dubbele belasting aan: buitenlandse bronheffing én Belgische voorheffing! Daardoor kan het uiteindelijke dividend zelfs gehalveerd worden.

Indien er een dubbelbelastingverdrag tussen ons land en dat van het land van oorsprong is, kunt u wel een lagere bronheffing verkrijgen. Dat hangt onder meer af van uw fiscale woonplaats. Goed om te weten: u kunt de roerende voorheffing op dividenden tot zekere hoogte recupereren via uw personenbelasting. Maar u moet dat wel zelf doen; de fiscus berekent dat niet voor u*.

*Wilt u meer info over uw situatie, contacteer dan zeker onze Federale Overheidsdienst Financiën of uw belastingsadviseur.

Wil u beleggen in dividendaandelen, maar heeft u de regelmatige inkomsten niet nodig? Overweeg dan bijvoorbeeld te beleggen in een ETF of actief beheerd fonds die de dividenden niet uitkeert (distributie), maar herinvesteert (kapitalisatie). In dat laatste geval worden de dividenden in de koers van de ETF of de netto inventariswaarde van het fonds verrekend. U kunt deze trackers of fondsen vinden door te zoeken op de termen ‘income’ of ‘dividend’. Let erop dat u voor kapitalisatie (Acc) kiest, in plaats van distributie (Dis) - deze informatie vindt u telkens in het essentiële-informatiedocument. Dat kan fiscaal aantrekkelijker zijn, omdat u dan geen dividenden ontvangt en dus ook geen roerende voorheffing betaalt.

5. Hogere afhankelijkheid van dividenden

Een te sterke focus op dividenden kan tot slot leiden tot een afhankelijkheid van deze inkomstenbron. In economisch moeilijke tijden, wanneer bedrijven hun dividenden mogelijk verlagen of schrappen, kan dit financiële stress meebrengen voor beleggers die zwaar leunen op dividendinkomsten. Al kunt u natuurlijk ook nog steeds periodiek een deel van uw aandelen zelf verkopen. Want ook dat kan een strategie zijn om een regelmatig inkomen te voorzien als u dat nodig heeft.

Aan de slag met dividendbeleggen?

Open een account of log in