Hoe uw computer vaccineren tegen malware?

Jaarlijks belandden er enkele honderdduizenden nieuwe vormen van malware op het internet. Stuk voor stuk schadelijke software, waarmee de ontwerpers het op uw geld of gegevens munten, of uw computer willen kapen voor onzuivere praktijken.

1. Wat is malware?

Malware is een paraplubegrip dat alle ‘kwaadaardige’ software overkoepelt. Een introductie:

• Virus: een stukje software dat zich makkelijk laat verspreiden, systeembestanden kan aantasten, gegevens vernietigt of andere overlast bezorgt.
• Wormen: dit zijn net als virussen, maar het zijn op zichzelf staande programma's die geen ‘gastbestand’ nodig hebben om zich te verspreiden.
• Ransomware: infecteert uw computer en versleutelt bestanden. De maker eist vervolgens losgeld voor de vrijgave van uw bestanden.
• Spyware: hiermee kunnen hackers de activiteit op uw apparaat volgen.
• Bots: programma's die uw apparaten infiltreren en verbinden met een centrale server om gezamenlijke aanvallen uit te voeren. Bots kunnen ook toetsaanslagen registreren, en wachtwoorden of financiële informatie stelen.
• Rootkits: malware waarmee hackers uw apparaat zonder uw medeweten besturen.
• Trojaanse paarden: malware verpakt als een goedaardig bestand of goedaardige software. Eenmaal gedownload en geïnstalleerd, brengen ze zonder medeweten schade aan.

2. Wat doet malware?

Malware kan de werking van uw apparaat vertragen en de beveiliging doorbreken. Het kan worden gebruikt om uw (identiteits)gegevens te stelen, uw apparaat te controleren of om uw toestel te misbruiken voor illegale activiteiten.

3. Hoe verspreidt malware zich?

Malware kan uw toestellen op verschillende manieren besmetten. Via gedeelde bestanden, door (gratis) software of e-mailbijlagen te downloaden, via USB-sticks of andere gegevensdragers, door besmette websites te bezoeken, enzovoort.

Niet alle vormen van malware laten zich (meteen) zien. Een computer, tablet of smartphone kan aangetast zijn zonder dat u het merkt. Malware op uw smartphone geeft fraudeurs bijvoorbeeld de mogelijkheid om berichten te verzenden zonder dat u daar veel van merkt. Kijk daarom ook regelmatig uw telefoonfactuur na, want deze berichten zullen u aangerekend worden.

4. Wat kan ik doen tegen malware?

Zelfs als u geen belangrijke bestanden op uw apparaat opslaat, is malware nog steeds een bedreiging. Sommige malware baant zich bijvoorbeeld een weg naar uw mailbox om uw contactpersonen te spammen. Andere malware kan dan weer uw toetsaanslagen registreren waardoor hackers uw paswoorden kunnen stelen.

• Installeer een antivirusprogramma en activeer automatische updates. Voer ook regelmatig een periodieke scan uit. Ter aanvulling van een antivirusprogramma kan uook opteren voor programma’s die waarschuwen als uw camera geactiveerd wordt, wanneer er ongebruikelijke activiteiten op uw toestel plaatsvinden, enzovoort.
• Klik niet op alles wat in uw mailbox binnenkomt.
• Ga er niet zomaar van uit dat uw software, van welke leverancier dan ook de malware zal blokkeren. Uw eigen waakzaamheid is de beste troef.
• Wil u software of een app downloaden? Denk eerst goed na of u het wel écht nodig heeft. Blindelings downloaden om daarna meteen op te kuisen blijft riskant. Controleer ook de betrouwbaarheid van de ontwikkelaar. Download bij de bron: surf naar het adres van de ontwikkelaar, hierdoor loopt u minder risico.
• Let er bij een download op dat er geen bijkomende programma’s geïnstalleerd worden. Merkt u iets ongewoons? Onderbreek dan meteen het downloadproces.
• Schoon regelmatig uw browsegeschiedenis (cache) op.
• Zijn er verschillende gebruikers op uw toestel, bijvoorbeeld ook uw kinderen? Voorzie dan voor iedereen aparte accounts en zorg dat u alleen de beheerrechten heeft, zodat niemand anders software kan downloaden.
• Installeer altijd de meest recente softwareversies zowel van het besturingssysteem (Windows/Mac OS) als de programma’s zelf.
• Beveilig uw netwerk met een sterk wachtwoord en vermijd het gebruik van openbare wifi-netwerken.
• Laat uw toestel nooit overnemen indien u opgebeld wordt door zelfverklaarde medewerkers van ‘Microsoft’, ‘Apple’, uw bank, enzovoort.

Checklist voor veilig internetten

• Gebruik sterke paswoorden
• Activeer tweefactorauthenticatie als die optie er is (bvb via een code die op uw smartphone gegenereerd wordt)
• Wees beducht voor valse mails
• Gebruik een virusscanner
• Doe regelmatig updates
• Maak back-ups
• Beveilig ook alle mobiele toestellen

Ontdek ook onze tips voor veilige paswoorden