Fondsen en trackers: kiest u voor kapitalisatie of distributie?

Als u een fonds of tracker heeft gekozen om in te beleggen, moet u meestal nóg eens kiezen. De meeste fondsen en trackers hebben namelijk een distributievariant en een kapitalisatievariant. Bij de kapitalisatievariant zal de beheerder alle inkomsten uit dividenden en coupons herbeleggen. Bij een distributievariant zal de beheerder de inkomsten periodiek uitkeren aan de beleggers onder de vorm van een dividend.

Voordat u de ene of de andere kiest, is het goed om de voordelen en nadelen af te wegen. Een verkeerde keuze kan u flink wat rendement kosten.

Waarom kiezen voor de distributievariant?

Beleggen is vaak een kwestie van 5, 10 of 20 jaar wachten om het beoogde doel te bereiken. Dat vraagt om héél wat geduld en uithoudingsvermogen. Dividenden zijn dan ook aantrekkelijke zoethoudertjes. Terwijl u jarenlang discipline moet aanhouden om op lange termijn succesvol te beleggen, krijgt u met een dividend ondertussen lekkere tussendoortjes.

Dividenden (en dus distributiefondsen en -trackers) zijn ook interessant als u op zoek bent naar een regelmatig of extra inkomen. Vergelijk het met een huis dat u verhuurt. Terwijl het huis over de jaren heen in waarde kan stijgen, ontvangt u ondertussen huurinkomsten. Een distributievariant kan daarom nuttig zijn als u bijvoorbeeld op pensioen bent en uw wettelijk pensioen aan de lage kant is. Dankzij de uitgekeerde dividenden krijgt u dan een extra inkomstenstroom.

Een distributievariant kan ook een interessante keuze zijn op vlak van vermogensplanning. Stel dat u beslist om een deel van uw beleggingen te schenken aan de kinderen. Dan kunt u dat doen onder voorbehoud van vruchtgebruik. Uw kinderen krijgen dan de beleggingen, maar de inkomsten uit die beleggingen blijven voor u.

Waarom kiezen voor de kapitalisatievariant?

Bij een kapitalisatievariant geniet u van het effect van ‘rendement op rendement’. De inkomsten (dividenden en/of coupons) uit een kapitalisatievariant worden namelijk herbelegd. En deze herbelegde inkomsten kunnen dan weer zelf rendement opbrengen. Op die manier creëert u een soort sneeuwbaleffect.

Hoewel de distributievariant ook aantrekkelijk lijkt, heeft het één heel groot nadeel tegenover de kapitalisatievariant: de fiscaliteit. Op klassieke, niet-beursgenoteerde fondsen betaalt u in het geval van een kapitalisatievariant 1,32% beurstaks bij de verkoop (niet bij de aankoop), met een plafond van 4.000 euro per verkoop. Bij de distributievariant is er geen beurstaks verschuldigd bij aankoop of verkoop, maar wel 30% roerende voorheffing op de uitgekeerde dividenden (zonder plafond).

Een voorbeeldje maakt de impact duidelijk: een aandelenfonds met een dividendrendement van 3% heeft na afhouding van 30% roerende voorheffing een nettorendement van 2,1 procent. Jaarlijks gaat dus 0,9% van de waarde van het fonds naar roerende voorheffing. Houdt u het fonds drie jaar bij, dan zal u in totaal 2,7% (3 x 0,9%) roerende voorheffing betaald hebben (bovendien is die roerende voorheffing niet recupereerbaar). Bij een kapitalisatievariant gaat er echter bij de verkoop eenmalig en slechts 1,32% van de waarde van de belegging naar beurstaks. Dat is dus veel minder dan de 2,7% uit het bovenstaande voorbeeld.

Op lange termijn is het dus véél interessanter om bij een aandelenfonds voor de kapitalisatievariant te kiezen. Let wel: in bepaalde gevallen wordt er wél 30% roerende voorheffing afgehouden op de meerwaarde die u boekt bij de verkoop van een fonds. Dit is het geval als het fonds minstens 10% in rentedragende producten investeert (obligaties, schatkistcertificaten, enzovoort).

Bij trackers (ETF’s of beursgenoteerde indexfondsen) is de situatie nog anders. Of uw tracker zijn dividenden uitkeert of eerder herbelegt, onder welke vorm deze opgericht is én waar de tracker geregistreerd is, bepaalt welk belastingtarief van toepassing is. U betaalt doorgaans 0,12% beurstaks, zowel bij de aankoop als bij de verkoop en dat zowel voor de kapitalisatie- als distributievariant (zie overzicht voor alle mogelijkheden). Net als bij klassieke, niet-beursgenoteerde fondsen betaalt u in het geval van distributie 30% roerende voorheffing.

Er is nog een tweede reden waarom een kapitalisatievariant zowel voor fondsen als voor trackers interessanter kan zijn. Als u belegt in een fonds of tracker, belegt u niet rechtstreeks in de onderliggende aandelen of obligaties. In regel zal de beheerder van het fonds of de tracker ook een bronbelasting (zeg maar roerende voorheffing) betalen op de aandelen en/of obligaties in de portfolio.

De kans is echter groot dat u nog eens zelf roerende voorheffing zal betalen op het dividend dat u krijgt. Op die manier kan u dubbel belast worden. De beheerder van het fonds of de tracker kan weliswaar attesten invullen om een beroep te kunnen doen op een dubbelbelastingverdrag, waardoor de bronbelasting lager ligt. Maar niet elke beheerder doet dat.

Samengevat? Als u de dividenden niet nodig heeft en/of als u voor de lange termijn belegt, dan is een kapitalisatievariant wellicht de beste keuze voor u.